ALKMAAR - De rechtbank Noord-Holland heeft vijf mannen veroordeeld voor de rol die zij hebben gespeeld bij aanslagen op Poolse supermarkten in Aalsmeer, Beverwijk, Heeswijk-Dinther en Tilburg. Dit speelde zich af in de periode van 8 december 2020 tot en met 4 januari 2021. De rechtbank heeft aan vier verdachten gevangenisstraffen opgelegd die oplopen tot acht jaar. De vijfde verdachte heeft jeugddetentie en een taakstraf gekregen. Ook moeten de vijf verdachten schadevergoedingen betalen. Het gaat in totaal om een bedrag van ruim 166.000 euro.


De aanslagen

Er is sprake van een reeks aanslagen op Poolse supermarkten, die steeds in de nachtelijke uren werden uitgevoerd. De eerste aanslagen waren op 8 december 2020 in Aalsmeer en Heeswijk-Dinther. Op 9 december 2020 was er een ontploffing in Beverwijk. Bij de Poolse supermarkt in Beverwijk was op 12 december 2020 opnieuw een explosie. De laatste aanslag was op 4 januari 2021 in Tilburg.

De ontploffingen veroorzaakten bij alle supermarkten een enorme ravage. Er was heel veel schade aan de inventaris, winkelvoorraad en panden van de supermarkten, waardoor deze vrijwel volledig zijn verwoest. Bij de explosies in Aalsmeer en Heeswijk-Dinther was ook sprake van levensgevaar voor de mensen die boven de supermarkten woonden.

Wat de aanleiding is geweest voor de explosies bij de Poolse supermarkten is niet duidelijk geworden.

Oordeel rechtbank

De aanslagen getuigen volgens de rechtbank van een extreme brutaliteit. De explosies zijn uiterst bedreigend geweest voor de eigenaren van de supermarkt en hebben in de samenleving geleid tot onrust en gevoelens van onveiligheid. De verdachten hebben bijgedragen aan een zeer intimiderende vorm van grof geweld en dit actief uitgevoerd dan wel ondersteund.

Straffen

De 28-jarige S. is betrokken geweest bij de aanslag in Heeswijk-Dinther en de beide aanslagen in Beverwijk. S. heeft de aanslagen niet zelf uitgevoerd, maar een rol in de organisatie daarvan gehad. Hij heeft chauffeurs benaderd en sturende informatie gegeven, de uitvoerders bij zijn woning laten instappen bij de chauffeurs en daar materialen ingeladen die bij de ontploffingen werden gebruikt. Ook heeft hij de chauffeurs en uitvoerders voor hun aandeel in de aanslagen betaald. S. is veroordeeld tot een gevangenisstraf van acht jaar.

De 28-jarige N. is veroordeeld voor medeplichtigheid aan de aanslag in Heeswijk-Dinther en een van de aanslagen in Beverwijk. Hij trad beide keren op als chauffeur en vervoerde de uitvoerders van die aanslagen. De rechtbank heeft aan N. een gevangenisstraf opgelegd van 48 maanden, waarvan 12 maanden voorwaardelijk met een proeftijd van twee jaar.

De 21-jarige A. heeft in opdracht van anderen de aanslagen in Aalsmeer en Tilburg en een van de aanslagen in Beverwijk uitgevoerd door explosieven tot ontploffing te brengen. Wie de opdracht gaven is onbekend gebleven. De rechtbank heeft in de zaak van A. op advies van een psycholoog en de reclassering het jeugdstrafrecht toegepast. Hij functioneert namelijk op een matig beperkt intelligentieniveau, handelt zonder na te denken en gedraagt zich in het contact met anderen jonger dan zijn leeftijd. Ook de officier van justitie had dit advies overgenomen. A. is veroordeeld tot een jeugddetentie van 22 maanden, waarvan 11 maanden voorwaardelijk met een proeftijd van twee jaar. Ook moet hij een taakstraf van 120 uur uitvoeren.

De rechtbank vindt bewezen dat de 21-jarige D. betrokken is geweest bij de aanslag in Aalsmeer. Hij heeft de explosieven die bij die aanslag zijn gebruikt en een telefoon die van belang was bij de communicatie opgehaald en naar A. gebracht. Vervolgens heeft hij A. naar Aalsmeer gebracht, die de explosieven daar tot ontploffing heeft gebracht, en weer naar huis gebracht. D. is veroordeeld tot een gevangenisstraf van 36 maanden, waarvan 12 maanden voorwaardelijk met een proeftijd van twee jaar.

De 23-jarige O. is vrijgesproken van strafrechtelijke betrokkenheid bij de aanslag in Beverwijk op 12 december 2020. Hij heeft die dag de uitvoerder van die aanslag, A., in zijn taxi naar Beverwijk gereden. Het is niet bewezen dat hij ook wist wat A. daar zou gaan doen. O. is wel veroordeeld voor medeplichtigheid aan de aanslag in Tilburg op 4 januari 2021. O. heeft A. toen ook in zijn taxi naar Tilburg vervoerd en na de explosie weer naar huis gebracht. De rechtbank vindt bewezen dat hij toen wel vooraf wist wat er zou gaan gebeuren. Aan O. is een gevangenisstraf opgelegd van 24 maanden, waarvan zes maanden voorwaardelijk met een proeftijd van twee jaar.

Schadevergoeding

De vijf mannen moeten schadevergoedingen betalen voor de schade die is veroorzaakt door de aanslagen waarbij zij betrokken zijn geweest. Het gaat om schade van supermarkteigenaren, eigenaren van naastgelegen panden en mensen die boven de supermarkt woonden. Het totaalbedrag van de toegewezen schadevergoedingen is ruim 166.000 euro. De supermarkteigenaren krijgen ieder 2000 euro aan immateriële schade (smartengeld) en de drie bewoners van woningen boven de supermarkt in Aalsmeer ieder 3000 euro.